FOTO: Facebook/Unija poslodavaca RS
Zakonom urediti način utvrđivanja najniže plate, uvođenje poreskih rasterećenja za najpogođenije privredne sektore te suzbijanje neformalne ekonomije su neke od mjera koje su predložili učesnici okruglog stola „Stanje ekonomije – izazovi i perspektive“ kako bi se obezbijedili bolji uslovi poslovanja u RS.
Predstavnici poslovne i akademske zajednice, sindikata i institucija Republike Srpske koji su učestvovali na okruglom stolu su konstatovali negativne makroekonomske i finansijske trendove koji u kombinaciji sa dugogodišnjim lošim demografskim trendovima posljedično ugrožavaju dalji ekonomski rast i održivost ukupnog sistema.
Iz Unije poslodavaca RS je saopšteno da su uočljivi negativni trendovi u više oblasti. Industrijska proizvodnja je za 10,9 odsto manja, zaposlenost u industriji je manja je za pet odsto, odnosno izgubljeno 2.600 radnih mjesta, izvoz je smanjen za 8,6 odsto, dok je uvoz povećan za 4,7 odsto. Konstatovali su da su plate u prva tri mjeseca realno veće za 9,6 odsto.
„Učesnici okruglog stola konstatuju pad produktivnosti koji prati značajan rast plata, zbog čega se zaključuje da administrativni pritisak na rast plata ima posebno negativan efekat po konkurentnost ekonomije Republike Srpske“, poručili su iz Unije koja je organizator ovog okruglog stola.
Naglasili su da je potrebno djelovanje cjelokupne zajednice u kreiranju odgovora na ključne socio-ekonomske izazove te da su učesnici okruglog stola predlažili mjere koje bi trebale stabilizovati domaće ekonomiju.
Naveli su da je nužno je izdvojiti oko 100 miliona KM za tehnološki razvoj, edukaciju zaposlenih i istraživanje i razvoj te omogućiti da poslodavci prilikom planiranja investicionih ulaganja raspolažu podatkom o iznosu državne pomoći, kao i omogućiti da sve grane privrede ostvaruju ovu podršku.
Dodali su da zakonom treba urediti način utvrđivanja najniže plate i ulogu ekspertskog tima koji bi u saradnji sa socijalnim partnerima utvrđivao iznos najniže plate za narednu godinu na bazi relevantnih makroekonomskih analiza.
„Imajući u vidu gubitak radnih mjesta u periodu januar – maj 2024. godine, kao i sa ciljem suzbijanja neformalne ekonomije odnosno rasta konkurentnosti, predlaže se poreska rasterećenja za najpogođenije privredne sektore, kao i uvođenje diferenciranog nivoa minimalnih plata u radnointenzivnim niskoakumulativnim privrednim granama i sektorima gdje je najzastupljenija neformalna ekonomija“, rekli su u Uniji poslodavaca.
Dodali su da je potrebno provesti brze reforme u oblasti obrazovanja i zapošljavanja sa ciljem prilagođavanja obrazovnog sistema budućem tehnološkom razvoju kompanija u RS.
„Ovo zahtijeva sveobuhvatnu reformu obrazovnog sistema koja će omogućiti mladim ljudima da steknu relevantne vještine i znanja potrebna za tehnološki napredak i inovacije“, poručili su iz Unije.
Smatraju da funkciju Zavoda za zapošljavanje Republike Srpske potrebno promjeniti iz administriranja sve manjeg broja nezaposlenih lica na pronalazak kvalifikovane radne snage na stranim tržištima i njihovu dokvalifikaciju.
„S obzirom na to da neformalna ekonomija predstavlja jednu od ključnih prepreka rastu i održivosti ekonomije i zajednice u cijelini, nužno je sprovesti brze i efikasne reforme ključnih institucija kao što je Poreska uprava RS teInspektorat Republike Srpske sa ciljem ukupnog rasta integriteta institucija“, naveli su u Uniji.
Dodaju da je potrebno kroz stimulativne programe obezbjediti zapošljavanje radnika koji rade u vanprivrednim djelatnostima u djelatnostima koje generišu stvaranje višeg nivoa dodane vrijednosti i na taj način substituisati angžaman stranih radnika i smanjiti deficite koje generiše javni sektor.
(CAPITAL)
