Predsjednik Vlade Republike Srpske, Radovan Višković je 26. marta izjavio da poziva sve zaposlene u javnom sektoru da se na dobrovoljnoj bazi odreknu dijela svoje plate, i da taj dio bude preusmjeren u Fond solidarnosti. Prema riječima Viškovića, taj novac bi se iskoristio za saniranje šteta nastalih u privredi uslijed epidemije koronavirusom.
Prijedlog Vlade Republike Srpske je da se radnici, čije su neto plate ispod 1000 KM, odreknu 5 odsto svojih primanja, a da se radnici, čija je neto plata iznad 1000 KM odreknu 10 odsto svojih primanja. Takođe, svi koji se odluče na ovaj pozet, potrebno je da potpišu izjavu o tome.
Zvanično je objavljen prvi spisak lica koja su uplatila određene sume novca na posebne račune Fonda solidarnosti, koji su otvoreni u cilju zajedničke borbe prevencije i saniranja posljedica koronavirusa.
Iako je Vlada RS iznijela svoj prijedlog, a Ministarstvo finansija zvanično otvorilo račune Fonda solidarnosti za posebne namjene za saniranje posljedica koronavirusa 26. marta, „OLIMPIJSKI CENTAR JAHORINA“ a.d. Pale je uplatio novac dan ranije, 25. marta.
Olimpijski centar “Jahorina” je bio pred kolapsom zbog milionskih dugovanja, međutim, IRB (Investiciono-razvojna banka) mu je nekoliko puta izlazila u susret i to na način da su kupovali obveznice OC. Još 2014. godine Žurnal je pisao o tome na koji način SNSD spasava firme.
“Vlasnici svih devet preduzeća čije je obveznice kupovao IRB RS su veoma bliski sa vrhom SNSD-a ili se radi o propalim javnim preduzećima (toplane u Banjaluci i Prijedoru, Olimpijski centar Jahorina), putem kojih se novac dobijen od kredita prelivao u privatne džepove”, navodi su u tekstu Žurnala.
OC “Jahorina” je poslovala u minisu sve do 2017. godine kada su izašli sa dobiti od 544.798 KM.
Takođe, “humanost” je pokazala i kompanija “MG MIND”, te su novac uplatili odmah 26. marta. “MG MIND” je firma u vlasništvu Mladena Milanovića Kaje, kontroverznog biznismena iz Mrkonjić Grada koji je blizak vladajućoj garnituri u RS. Ta donacija, vjerovatno nije bila dovoljna, pa su novac ponovo uplatili i dan poslije.
Takođe, među donatorima nalazi se i firma GAS-RES Banja Luka, javno preduzeće koje u vlasništvu Vlade RS. Oni su posebno uplatili i novac sakupljen od neto plata zaposlenih.
,,PROGRES” d.o.o. Bratunac je novac u Fond solidarnosti uplatio 31. marta. Radi se o firmi koja je miljenik javnih nabavki i tendera u Bratuncu. Samo u proteklih 5 godina su imali na desetine potpisanih ugovora sa opštinom Bratunac. Vladajuća struktura u Bratuncu je SNSD.
Humanitaran je ovaj put bio i Rade Marković, vlasnik firme “Marković invest” d.o.o. Laktaši. O sumnjivim poslovima ove firme pisao je portal Buka. Prema njihovim riječima, radi se o čovjeku koji je u veoma bliskim odnosima sa srpskim članom Predsjedništva BiH, Miloradom Dodikom i trenutnim dekanom Medicinskog fakulteta UNIBL, Rankom Škrbićem.
Firma “Marković invest” je dobila posao vrijedan 55 miliona KM za izgradnju nove bolnice u Istočnom Sarajevu.
Vlada Republike Srpske, tačnije Ministarstvo trgovine i turizma, prema pisanju Žurnala, u periodu od 2011. godine do 2019. godine je dala 10, 5 miliona KM Andrićgradu Emira Kusturice. Takođe, Emir Kusturica je i savjetnik srpskog čana Predsjedništva BiH, Milorada Dodika, ali kako Kusturica navodi, taj posao odrađuje volonterski.
Tako je „JU ANDRIĆEV INSTITUT“ Višegrad dobrovoljno uplatio novac na račun Fonda solidarnosti.
Humana je bila i “Igokea” Laktaši, čiji je genaralni menadžer Igor Dodik, sin Milorada Dodika.
Ništa manje human nije ni grad Bijeljina. Gradonačelnik Bijeljine, Mićo Mićić je nakon dugogodišnjeg staža u SDS-u, izašao iz te partije i osnovao svoju za koju je najavio da će na predstojećim izborima da podrži SNSD.
„SLADABONI“ d.o.o. Banjaluka je firma koja je, takođe, uplatila novac u Fond solidarnosti, ali je, takođe, riječ o firmi koja često isporučuje robe i usluge mnogim javnim preduzećima, ustanovama i institucijama. Među klijentima ove firme nalaze se Fond zdravstvenog osiguranja RS, Aerodromi Republike Srpske, Vijeće naroda Republike Srpske, Republička direkcija za obnovu i razvoj, Vodovod a.d. Banja Luka, Republički devizni inspektorat itd.
Spisak pravnih lica se ovdje ne zaustavlja. Međutim, ono što je posebno interesantno jesu izdvajanja zaposlenih iz neto primanja. Prenosimo spisak pravnih lica čiji su zaposleni izdvojili dio svojih neto plata i preusmjerili ih u Fond solidarnosti.
- Opština Čelinac (načelnik SNSD)
- Opština Kalinovik (novac uplatili 1.4. i 3.4.) (načelnik SNSD)
- Opština Laktaši ( novac su uplatili i 2.4. i 3.4.) (načelnik SNSD)
- Opština Petrovac-Drinić (načelnik SNSD)
- Opština Stanari (načelnik SNSD)
- Opština Derventa (načelnik SNSD)
Donirali su i fondovi i javna preduzeća koji su u vlasništvu Republike Srpske.
- “PENZIONERSКI REZ. FOND” Banjaluka
- „FOND ZA DJEČIJU ZAŠTITU“ Bijeljina
- „DE-POT JAVNO PREDUZEĆE“ d.o.o.
- „AGENCIJA ZA OSIGURANJE REPUBLIКE SRPSКE“
- „ZAVOD ZA IZGRADNJU“
- JU „FOND ZA PROF. REHAB. I ZAPOŠLJAVANJE INVALIDA“
- „GARANTNI FOND REPUBLIКE SRPSКE“
- „ZAVOD ZA ZAPOŠLJAVANJE REPUBLIКE SRPSКE“
- „MH ERS MP“ a.d. Trebinje
- JU „ZAVOD ZA FORENZIČКU PSIHIJATRIJU
- “ELEКTRO DOBOJ ”
Podsjećamo, prema pisanju CAPITALA , uprava „Elektroprivrede Republike Srpske“ (ERS) i direktori zavisnih preduzeća zatražili su da se svi zaposleni u ERS izjasne da li će se i kojeg iznosa plate dobrovoljno odreći u korist Fonda solidarnosti.
„Rukovodioci koji su danas počeli dijeliti ‘izjave uz prijeteće opaske’ da je bolje da radnici potpišu odricanje 10 posto od plate, od sutra će biti javno objavljivana njihova imena. Biće vas sramota izaći na ulicu! Ovo se pogotovo odnosi na gradonačelnike/načelnike koje čekaju izbori!“, riječi su Bože Marića, predsjednik Sindikata uprave Republike Srpske.
Na svom Tviter nalogu, Marić navodi kako su mnogi ljudi uplašeni i da ih on potpuno razumije.
“Ali zamislite radite skoro 40 godina i razmišljate da li ćete snositi posljedice ukoliko odbijete da potpišete”, zaključuje on.
Na kraju ostaje jedno pitanje: Da li su i firme koje su prolazile tendere i dobijale novac poreskih obveznika Srpske, ucijenjene da uplaćuju Fondu solidarnosti ili su, osim što su najbolje na tenderima, ujedno i najhumanije na tržištu humanosti?…
Infoveza / Piše: Ivana Perišić Blagić
