“Čovjek i ne živi ovdje nego u Banjaluci. Ali zato određuje ko živi, a ko umire u Vlasenici”. Tako načelnika Miroslava Mića Kraljevića vidi vatrogasac Siniša Purtić, vođa smjene u bivšoj Teritorijalnoj Vatrogasno-spasilačkoj jedinici Vlasenica i potez lokalnih vlasti ocjenjuje kao očiglednu samovolju čovjeka koji samouvjereno gazduje ovom nerazvijenom opštinom.
“U ponoć 13. januara je zvanično prestala sa radom TVSJ. Zvali smo načelnika Uprave za inspekcijske poslove i pitali ga šta dalje. Rekao nam je da je naš radno-pravni status ugrožen. Da smo vatrogasci-spasioci, ali da izlazaka na intervencije nema bez ovjerenih putnih naloga za vatrogasna vozila, jer bismo bili u prekršaju. Obavijestili smo javnost, obavijestili načelnika. No, oni ne žele da potpišu naloge. Saznali smo da je načelnik opštine Milići prihvatio da će vatrogasci iz Milića u ovom međuprostoru obavljati intervencije”, rekao nam je Purtić čiju je jedinicu, poput Brane iz pjesme, Mićo Kraljević gumicom izbrisao.
Zašto su precrtani vlasenički vatrogasci?
Prema riječima Purtića jedini razlog za ukidanje vatrogasne jedinice u ovoj opštini je novi kolektivni ugovor koji je potpisan u februaru prošle godine između Ministarstva uprave i lokalne samouprave i Sindikata uprave RS.
To, kao razlog navode i u odluci SO Vlasenica od 16. decembra 2022.
Vatrogascima iz Vlasenice je podršku dalo Udruženje profesionalnih vatrogasaca-spasilaca RS
“Samo smo tražili stečena prava. Indirektni krivac za sve ovo što nam se dešava je ministarka za upravu i lokalnu samoupravu i predsjednik Sindikata uprave i lokalne samouprave – ministarka Senka Juić i Božo Marić. Jer mi smo tražili samo ona prava koja su potpisana posebnim kolektivnim ugovorom (PKU). Tražili smo inspekcijski nadzor, došla upravna inspektorica, naložila da potpiše PKU, nije ga potpisao. Ponovo došla da proveri mjere koje su naložene rješenjem, nije pristao, žena napisala prekršajni nalog, mislim da je platio neku kaznu. I zamislite nonsens, na sudu ga brani predsjednik opštinskog sindikata Slaviša Paunić. Čak je branio odluku koja je na zahtjev načelnika donesena u lokalnom parlamentu o ukidanju Vatrogasne jedinice. Rekao je da je on kao predsjednik sindikata kod načelnika opštine insistirao da se ne potpiše PKU po kojem vatrogasci prelaze iz trećeg u četvrti platni razred”, kaže Purtić.
A plate vatrogasaca, po tom novom kolektivnom ugovoru, su tek nešto iznad minimalca za koji premijer Višković tvrdi da će biti najveći u regionu.
“Naša prosječna neto plata za 12 ljudi sa starešinom je 750-780 maraka bez toplog obroka. To je smiješno. Ali, u svemu ovome nismo mi bitni nego su bitni građani. Čini mi se da tog čovjeka (načelnika Kraljevića prim. aut) građani ne zanimaju, zanimaju ga poslušnici. Raširio se kao epidemija. Ima svoju firmu – bavi se aluminijumskom stolarijom. Na novoj policijskoj stanici je njegova stolarija. Sam sebi raspiše tender, firma se naravno ne vodi na njemu, ali postavlja prozore i na opštini”, kaže Purtić.
Nije ukidanje, već reorganizacija
Šta kaže načelnik opštine Vlasenica Miroslav Kraljević nismo uspjeli da saznamo. Nakon što smo danima bezuspješno zvali njegov kabinet, dobili smo portparola opštine Ljiljanu Savinović. Ona je rekla da su zbog objektivnih razloga u kabinetu nedostupni, da stvari nisu onakve kakve su u javnosti predstavljene i da vatrogasna jedinica nije ukinuta nego će biti reorganizovana. Uputila nas je da na njen mejl pošaljemo pitanja i da će nam dostaviti odgovore, ali oni do ovog trenutka nisu stigli.
Odluka o ukidanju objavljena u Službenom glasniku opštine
Kakva je atmosfera u Vlasenici pokušali smo da saznamo od kolega u lokalnom radiju. Budući da na sajtu Radio Vlasenica nema informacija, pitali smo da li prate skupštinu i da li je bilo reakcija građana na ukidanje Vatrogasne jedinice.
“Nama se niko nije obraćao, nisu građani komentarisali, a izveštaj imamo. Nemojte tražiti na Radio Vlasenica, naš sajt je Info-portal Vlasenica 24. Tamo ćete naći i izvještaj sa 12. sednice SO Vlasenica”, rekao nam je ljubazan glas koji nas je i uputio na portparola.
I, zaista, na pomenutoj stranici smo našli izvještaj u kome stoji da je “na sjednici usvojen prijedlog načelnika Miroslava Kraljevića o reorganizaciji Teritorijalne vatrogasne jedinice u Dobrovoljno vatrogasno-spasilačku jedinicu sposobnu za gašenje požara”.
Izvještaj Radio Vlasenice demantuje odluka objavljena u Službenom glasniku o ukidanju TVJ Vlasenica.
Kad se Marko i Kraljević dogovore
Da je sve improvizacija pokazuju i potezi načelnika Kraljevića. Pošto je, zbog troškova, odlučio da ugasi Vatrogasnu jedinicu u svojoj, pomoć je potražio u susjednoj opštini Milići. Njima, naime, nije skupo da finansiraju vatrogasnu jedinicu iako im je budžet za trećinu manji. Vlasenica je u 2022. raspolagala sa gotovo 11 miliona maraka dok je budžet Milića u prošloj godini iznosio 6,8 miliona. Doduše, Milići imaju kojeg vatrogasca manje, tačnije, 11 sa starješinom, što je ispod zakonskog minimuma koji predviđa da ih mora biti najmanje 12.
No, ta okolnost nije smetala načelniku oštine Milići da se sa Kraljevićem dogovori da vatrogasci iz ove opštine pokrivaju ovaj “vakuum prostor” do okončanja registracije dobrovoljnog vatrogasnog društva u Vlasenici.
Za razliku od Kraljevića, Marko Savić, načelnik opštine Milići je ekspeditivno odgovorio na pitanja koja smo poslali.
Tvrdi da će u ovoj godini zaposliti još jednog vatrogasca i otkloniti zakonske nedostatke.
“Radi se o pisanom sporazumu koji je motivisan željom da se u cilju zaštite građana opštine Vlasenica pomogne u jednoj vrsti vakuuma u kojem se našla opština Vlasenica. Na molbu načelnika opštine Vlasenica prihvatio sam da izađemo u susret našoj susjednoj opštini. Oni su započeli proces registracije dobrovoljnog vatrogasnog društva i do završetka postupka registracije naša vatrogasna jedinica reagovaće na eventualni problem koji se desi u opštini Vlasenica, a to bi činila i da nije sporazuma.
Načelnik opštine Milići Marko Savić (foto: SNSD)
Kao što sam i naveo ne postoji precizan rok jer je isti nemoguće definisati ali po uvjeravanju načelnika opštine Vlasenica, proces registracije dobrovoljnog vatrogasnog društva brzo će se završiti, jer je isti već pokrenut tako da je ovo privremena mjera. Sporazum takođe predviđa da ukoliko do interevencije u tom periodu dođe, troškove ćemo fakturisati opštini Vlasenica. Istina u ovom trenutku našu vatrogasnu jedinicu čini deset vatrogasaca i starješina, a istu ćemo u toku ove godine popuniti sa još dva vatrogasca. Praksa je pokazala da na ovaj broj stanovnika navedena jedinica može da ispuni svaki zadatak. Napomenuću da su ove dvije opštine relativno blizu, čak su do 31.03.1992. godine bili jedna opština. Sa brojem stanovnika koji u obje živi i prostorom koji obuhvata te vjerovatnoćom pojave požara u ovom području i brojem intervencija, mišljenja sam da u vremenski ograničenom roku jedinica može odgovoriti zadatku”, tvrdi načelnik Milića.
Sa druge strane, vatrogasci iz Milića, nisu bili toliko optimistični. Na pitanje šta misle o tome što će pokrivati teritoriju dvije opštine i da li mogu da odgovore tom zadatku, glas koji se javio na telefon Vatrogasne jedinice Milići je rekao da ga ostavimo na miru.
“Gospođo, nemojte mene ništa da pitate. To drugi odlučuju, ne mogu vam ništa reći”, bio je kratak odgovor prije nego što se veza prekinula.
Protiv Kraljevića i Savića podnijete krivične prijave
Da se radi o mogućem krivičnom djelu smatra advokat Din Tešić čija kancelarija pro bono zastupa vatrogasce iz Vlasenice, ali i iz Trebinja čiji gradonačelnik odbija da primjeni PKU.
Tešić tvrdi da se radi o društveno opasnom ponašanju pojedinaca koje bi moglo nekoga da inspiriše da ukine policijsku stanicu ili dom zdravlja sa izgovorom da i to košta opštinu.
“Ovo je očigledan nastavak zastrašivanja vatrogasaca u Republici Srpskoj počinjen od određenih lica koja suprotno Zakonu i Kolektivnom ugovoru žele da određuju ko su podobni, a ko nepodobni radnici kojima će se oduzeti sva zakonska prava. Posebno je opasno ponašanje načelnika i drugih lica u Opštini Vlasenica koji su ukinuli Vatrogasnu jedinicu, ostavljajući sve građane Opštine Vlasenica bez zaštite usljed požara.
Advokat Din Tešić
Kada su lica shvatila da su počinili moguće krivično djelo, zaključen je nezakonit ugovor s Načelnikom opštine Milići. Opština Milići i sama nema dovoljan broj vatrogasaca u skladu sa Zakonom koji su joj potrebni da bi se vršila kvalitetna zaštita od požara, pa nije jasno kako misle odgovorna lica da mogu da preuzmu ovakvu vrstu obaveze i u Opštini Vlasenica bez dovoljno sredstava i ljudstva i za opštinu Milići, da ne pominjemo da je ovakav prenos nadležnosti nezakonit, a ugovor nije prošao ni proceduru javnih nabavki. Nije svejedno da li su vatrogasci na mjestu nesreće ili požara za par minuta ili pola sata koliko je najmanje potrebno od Milića do Vlasenice. Dakle, radi se o lošem pokušaju pomaganja mogućem izvršiocu u krivičnom djelu, o čemu sud i tužilaštvo trebaju tek da se izjasne. Ukidanjem vatrogasno-spasilačke jedinice i ostavljanjem građana bez zaštite samo u namjeri da se zastraše stalno zaposleni vatrogasci da povuku tužbu je nastavak priče koja se već odigrala u Trebinju i koja i danas se nastavlja premještanjem jednog po jednog zaposlenog u Civilnu zaštitu suprotno zakonu. Ovdje imamo, kako rekosmo, društveno-opasno ponašanje vjerovatno dogovoreno u cilju zastrašivanja svih vatrogasaca u Republici Srpskoj a što je nedopustivo”, stoji u odgovoru koji je “Direktu” dostavljen iz advokatke kancelarije Tešić.
Pet vatrogasaca iz Vlasenice je podnijelo ovu krivičnu prijavu. Sada je na potezu Osnovni sud u Vlasenici.
Načelnik da zarađuje, požare da gase dobrovoljci
I dok su u Vlasenici u fazi formiranja Dobrovoljnog vatrogasnog društva, Centar za životnu sredinu iz Banjaluke je podnijeo apelaciju Ustavnom sudu protiv firme “Ecoplast” u vlasništvu načelnika Miroslava Kraljevića zbog opasnosti po zdravlje. Tvrde da prilikom zagrijavanja proizvodi kancerogene materije.
“Pogon za obradu plastike je 100 metara od prve stambene zgrade, u centru grada. A propagira vazdušnu banju i ski-centar Igrišta. Nevjerovatno. Sve što je nemoguće bilo gdje u svijetu, u Vlasenici je moguće”, komentariše Siniša Purtić.
