U Donjoj Gradini u Republici Srpskoj i u Sremskoj Mitrovici u Srbiji danas se obilježava 75 godina od proboja logoraša iz ustaškog logora Jasenovac i Dana sjećanja na žrtve ustaškog zločina – genocida u ovom koncentracionom logoru i njegovom najvećem stratištu Donjoj Gradini.
Obilježavanje Dana sjećanja u Donjoj Gradini održava se uz poštovanje svih propisanih mjera zaštite.
Sistem koncentracionih logora Jasenovac predstavlja jedno od najvećih stratišta u Drugom svjetskom ratu, a od 1941. do 1945. godine u tom logoru ubijeno je stotine hiljada civila, najviše Srba, Jevreja i Roma, uključujući i desetine hiljada djece u logoru Jastrebarsko.
Međunarodna komisija za istinu o jasenovačkom sistemu hrvatskih koncentracionih logora zaključila je da su Hrvati u Jasenovcu i Donjoj Gradini ubili više od 700.000 Srba, 80.000 Roma i 23.000 Jevreja.
Sistem logora smrti NDH obuhvatao je oko 80 logora, a Donja Gradina je najveće stratište u sistemu koncentracionih logora Jasenovac.
U Memorijalnom kompleksu Jasenovac, koji danas pripada Hrvatskoj, kao žrtve su navedeni samo oni koji su identifikovani, odnosno 83.145 ubijenih.
Među stradalima za 1.337 dana postojanja logora Jasenovac bilo je više od 20.000 djece.
Svjesni da gube rat, ustaše su likvidaciju logora Jasenovac započele 8. aprila 1945. godine.
Dan prije proboja, 21. aprila, ustaše su zatvorile ženski logor u Кošutarici.
Jasenovac su probojem zapečatili iznemogli logoraši koji su u pitomo mjesto na obali Save dovedeni samo sa jednim ciljem da budu ubijeni na najzvjerskiji način.
Preživjeli logoraši sjećaju se da je u koloni, koja je pored jasenovačkih žica i zidina prolazila prema Donjoj Gradini bilo oko 900 žena, a među njima 60 djece.
(Srna)
